Zaterdag 12 september bezocht een twintigtal leden zustervereniging Amstelland om daar alles te horen over het VSH-project. VSH staat voor Varroa Sensitive Hygiene. Dit is de eigenschap van bepaalde bijen om de varroamijt te bestrijden.
Het doel van het project is om uiteindelijk de bijen zelf de mijten te laten opruimen, zodat chemische bestrijding niet meer nodig is. Zover is het nog niet, maar de eerste resultaten stemmen hoopvol.
Na ontvangst met koffie en een welkomstwoord door Eric vd Meer, werd de groep in tweeën gesplitst. Beurtelings kregen de groepen een rondleiding en een mondelinge presentatie over het VSH-project.
Roy Bielert, lid van de VSH-werkgroep, vertelde tijdens de rondleiding alles over het prachtige Bijenpark van Amstelland. Ook vertelde hij over hoe het VSH-project binnen de vereniging georganiseerd is. Hij benadrukte dat het succes van het project voor een groot deel afhangt van de medewerking van alle leden.
Projectleider Gerbert Kos en projectcoördinator Jan Westerhof hebben het VSH-project met behulp van slides toegelicht. Bijen die over de VSH eigenschap beschikken kunnen besmette broedcellen opsporen. Zij knagen de cellen open, trekken de pop en de mijt met nakomelingen eruit. De moedermijt blijft leven, maar de nakomelingen gaan dood. Wanneer de moedermijt opnieuw instapt in een broedcel, herhaalt zich dit proces, waardoor de moedermijt uiteindelijk sterft zonder reproductie.
Een belangrijk deel van de inspanningen van de werkgroep richt zich op het overbrengen van kennis. Zo moeten alle leden twee keer in het seizoen een zakje met 300 bijen aanleveren per volk. In een speciale schudmachine worden de monsters in zeepwater 30 minuten geschud, waardoor de mijten loslaten en geteld kunnen worden. Als de besmetting kleiner is dan 3% wordt de (chemische) mijtenbestrijding niet uitgevoerd. In 2019 lag de mijtenbesmetting bij meer dan de helft van de volken onder de 3%. Dit jaar geeft hetzelfde beeld; dat stemt hoopvol. Het motto luidt: meten is weten!
Naast meten is natuurlijk het telen van koninginnen en darren met de VSH-eigenschap een essentieel, maar ook zeer gecompliceerd onderdeel van het project. Uit het verhaal van Gerbert en Jan blijkt dat dit proces van alle betrokkenen veel tijd, geduld en doorzettingsvermogen vergt. Zondag 13 september was een heugelijke dag voor Amstelland: opnieuw werd een aantal volken in het Bijenpark van een VSH koningin voorzien. Zo wordt de VHS eigenschap onder de bijen verder verspreid en komt een varroa-arme regio, zonder chemische bestrijdingsmiddelen, steeds dichterbij.
Alle deelnemers aan de excursie kijken terug op een zeer leerzame en inspirerende ochtend en blijven het project met veel interesse volgen. Hartelijk dank aan NBV Amstelland en Dirk van Dijk voor de organisatie van de excursie.
